جلسه همفکری خطبا و وعاظ برجسته کشور در زمینه توسعه جلسات خانگی قرآن کریم برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایسنا حجتالاسلام امین شغلی، دبیر اجرایی پویش ملی جلسات خانگی قرآن کریم، در نشست وعاظ و اساتید برجسته کشور که در مجتمع 313 جمکران برگزار شد، عنوان کرد: با توجه به حدیث نبوی پیرامون اهمیت تلاوت و روح قرآن در منازل که فرمودند خانهای که در آن قرآن تلاوت میشود مثل ستاره میدرخشد پویشی با محوریت جذب ظرفیتهای مردمی در زمینه توسعه فرهنگی قرآنی با عنوان «ستارههای زمین» شکل گرفت.
وی بیان کرد: در این زمینه نیاز داشتیم که با حضور واعظان برجسته کشور آنها را درگیر مباحث کنیم و از مباحث استفاده کنیم. این دعوت با حاج ابوالقاسم عضو شورای مردمی پویش انجام شد.
وی گفت: در این جلسه اعضا مباحثی را در خصوص ضرورت جلسات و کارکردها و آسیبشناسی جلسات خانگی قرآن مطرح کردند.
وی بابیان اینکه پویش ستارههای زمین یک پویش طرح دائمی جلسات خانگی قران کریم است، گفت: در ماه رمضان با پویش ملی ستارههای زمین در همه استانها و 250 شهرستان نماینده داریم که این نمایندهها خدمات ما را به دست جلسات میرسانند.
حجتالاسلام شغلی با اشاره به اینکه تاکنون هفت هزار جلسه خانگی زیر پوشش این پویش ملی قرار گرفتهاند، گفت: پویش رسانهای ماه رمضانی در زمینه نصب بیلبوردهای شهری و فضای مجازی و رسانه ملی و شبکههای استانی و ملی برنامه فعالیت میکند.
حجتالاسلاموالمسلمین محمدحسن زمانی، مسئول دفتر اجتماعی سیاسی حوزههای علمیه کشور، نیز در این نشست عنوان کرد: باوجود پیشرفتهای قرآنی گسترده ایران اسلامی پس از انقلاب میتوانیم خودمان را در این زمینه با برخی از کشورها مقایسه کنیم.
وی افزود: اگر بخواهیم خودمان را به عنوان مثال با مصر بسنجیم باید بگوییم که اهتمام مصریان به حفظ قرآن جالب توجه است. جمعیت طلاب الازهر نیم میلیون طلبه و دانشجو است که ده برابر حوزههای علمیه کشور است و نکته جالب این است که تمامی این دانشجویان حافظ کل قرآن کریم هستند.
وی یادآور شد: شیخ سابق الازهر میگفت که امکان ندارد کسی الازهری باشد و حافظ قرآن نباشد. در بازار قاهره مغازهها صدای رادیو قرآن خود را بلند میکردند و صدای قرآن در کل بازار میپیچید. تاکسیهای قاهره رادیو قرآن را تا شب روشن میگذاشتند.
حجتالاسلاموالمسلمین زمانی گفت: در زمینه جلسات قرآن کریم در کشور مصر شاهد برگزاری جلسات گسترده قرآن هستیم. هفتاد سال است که یک ساعت پیش از اذان صبح تلاوت زنده قرآن کریم در مسجد الحسین (ع) برگزار میشود و سیل مردم در این جلسه قرآنی شرکت میکنند.
وی بابیان اینکه نقدهای بسیاری به جریانات دینی در عربستان داریم ولی در برخی از فعالیتهای قرآنی بسیار قوی عمل کردهاند، اظهار کرد: گاه در دنیای مسیحیت کارهایی انجام میشود که ما هنوز انجام ندادیم. در سفر به آلمان، با یکی از دانشمندان مسیحی آلمان مواجه شدم که 12 جلد تفسیر قرآن کریم را نوشته و منتشر کرده است. ولی باید بدانیم که متأسفانه بسیاری از دانشپژوهان مذهبی ما هنوز یک دور تفسیر قرآن را نگذراندهاند.
استاد سابق الازهر مصر گفت: در دانشگاه سوربن فرانسه پژوهشهای قرآنی داشتند که انسان شگفتزده میشود. جایگاه حیوانات در قرآن، مجموعههای قرآنی خاصی دارند و به نکات بسیار ظریف و دقیقی نیز اشاره شده بود.
وی بیان کرد: کشورهای اسلامی و غیر اسلامی فعالیتهای بسیاری در حوزه قرآن کریم انجام دادهاند که برخی از این کارها پیش از ما بوده است. اولین معجم قرآن توسط یک دانشمند فرانسوی نگاشته شد.
وی گفت: ترویج جلسات خانگی کار بسیار ارزشمندی است ولی پیشنهاد ما این است که به مجموعه بایستههای قرآنی جامعه قرآنی خود به شکل جامعه بپردازیم و در همه عرصهها کار کنیم. از جمله این مسائل میتوان به همگانی کردن آموزش روخوانی قرآن در سراسر جامعه، فرهنگسازی قرائت قرآن، ترویج مطالعه ترجمه قرآن کریم در جلسات مساجد و خانگی، ختم ترجمه قرآن کریم، ترویج برگزاری جلسات قرآنی خانگی، تقویت آموزشهای قرآنی چون تجوید و صوت و لحن در حوزههای علمیه و مراکز علمی کشور، ترویج حفظ قرآن کریم به شکل کامل و یا صور قصار، ترغیب شاعران کشور به سرودن اشعار و ادبیات کشور، تولید فیلمهای قرآنی در راستای فیلمهای سینمایی و تلویزیونی و تولیدات فلسفه قرآنی و نظام سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و تمدنی قرآنی اشاره کرد.
لزوم توجه به محتوای جلسات قرآنی
حجتالاسلاموالمسلمین پورسیدآقایی، مدیر مرکز پژوهشی موعود، نیز در این نشست عنوان کرد: بزرگان ما از جمله آیتالله مصباح به مسئله جلسات خانگی تأکید داشتهاند؛ متأسفانه باید گفت که حس ما این است که در گذشته جلسات قرآنی بیش از امروز بود.
وی بابیان اینکه نسل انقلاب گر و طلبه و دینمدار امروز محصول همین جلسات قرآنی بودند، گفت: مسئله جلسات قرآنی باید با رعایت اصولی پیگیری شود. مساله محتوای جلسات قرآنی بسیار مهم است. امروزه سطح توقعات از جلسات قرآنی برای تأمین محتوا و تربیت معلمان قرآن بسیار بالا است و همه این امور نیز باید از حوزه شکل گیرد.
وی با اشاره به اینکه تربیت نیرو و محتوا از جمله وظایف حوزههای علمیه کشور است، اظهار کرد: مسئولان کشور باید از ظرفیتهای عالی حوزههای علمیه کشور استفاده کنند. تربیت طلابی که بتوانند در این حوزه فعالیت کنند به یک عزم عالی ملی نیاز دارد. طلاب دینی در زمینه فعالیتهای قرآنی تحصیل کردهاند و زمینه سازی عمیق انجام دادهاند.
پور سید آقایی ادامه داد: نگاه عددی و کمی به مساله جلسات قرآنی درست نیست زیرا باید بدانیم چه کسانی قرار است در این جلسات قرآنی فعالیت کنند.
وی گفت: باید افرادی داشته باشیم که در حوزه فرهنگ و سیاست و اقتصاد و اجتماعی و… در حوزههای علمیه هم معضلات را بشناسند و هم راه برخورد را بشناسند و این موارد را نیز به مسئولان ارائه دهند.
لزوم شکلگیری کارگروه قرآن کریم و حوزههای علمیه
حجتالاسلاموالمسلمین جوشقانیان عنوان کرد: در زمینه جلسات خانگی قرآن نباید از بحث مباحث اهلبیتی (ع) غافل شویم و باید بخشی از جلسات قرآنی به مباحث اهلبیتی (ع) استقبال یابد.
وی بابیان اینکه باید مدلهای موفق در سطح کشور معرفی و الگودهی شوند، گفت: مردم نسبت به مباحث اهلبیت (ع) تعصب خاصی دارند. باید از این ظرفیت در حوزه توسعه فعالیتهای قرآنی استفاده کرد.
استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه در زمینه فرهنگ ایثار و حماسه، میتوانیم روی این ظرفیتها در توسعه فعالیتهای قرآنی توجه کنیم، افزود: تلاوت صفحهای قرآن کریم در مساجد کشور جان گرفته است و به یک فرهنگ تبدیل شده است که میتوانیم این مساله را به شکل همگانی در بین خانوادهها دنبال کنیم. جمع خوانی سوره واقعه در جبههها یک امر کامل نهادینه شده بود.
وی بابیان اینکه کارگروه قرآن کریم و حوزههای علمیه باید شکل بگیرد و در سطح کشور توسعه یابد، گفت: جلسات قرآن کریم باید با لینک قوی شکل بگیرد.
رفاقت مهمترین باب توسعه فعالیتهای قرآنی است
حجتالاسلام تکیهای عنوان کرد: اگر اقتضائات طرح جلسات خانگی دیده شود میتوانیم به شکل جدی در توسعه این حوزه به شکل اثرگذار فعال باشیم.
وی افزود: مدیران سنتی جامعه قرآنی کریم یک ظرفیت عالی در سطح کشور هستند که باید از این ظرفیت عظیم استفاده شود. این افراد به شکل میدانی در این عرصه فعالیت کردهاند که قطعاً میتوانند تجربیات خود را به کار ببرند. این افراد نفوذ بسیاری نیز در محلات دارند و میتوانیم از این ظرفیت در توسعه فعالیتهای قرآنی استفاده کنیم.
وی گفت: باب رفاقت از مهمترین بابهای توسعه فعالیتهای قرآنی و فرهنگی در همه اضلاع فرهنگی در کشور است. مدیران سنتی نیز با اشرافی که دارند میتوانند آسیبهایی که میتوانند جلسات قرآنی را تهدید کنند را جبران کنند.
وی اظهار کرد: جلسات قرآنی باید به شکل هدفمند انجام شود. تعداد جلسات قرآنی در گذشته بیش از این تعداد بود ولی باید این مساله را جبران کنیم.
حجتالاسلام سعیدی، از پژوهشگران و خطبای برجسته کشور نیز در این نشست عنوان کرد: پیامبر اکرم سالها روی مردم کار کردند تا قرآن را در جامعه تبیین کنند.
وی بابیان اینکه امروزه باید طلبه مبلغ تربیت کنیم باید طلابی تربیت کنیم که بتواند در زمینه قرآنی جذابیت ایجاد کند، تصریح کرد: باید نظام عرضه و تقاضای اجتماعی را با روشهای دقیق آموزشی قرآن شکل دهیم.
وی گفت: منبر بر اساس عرضه و تقاضا شکل میگیرد و باید طلاب ما با دقت روی همه موارد حدیثی و تفسیری منبر خود را غنی کنند.
شروط موردنیاز طرح مباحث قرآنی
حجتالاسلاموالمسلمین لقمانی عنوان کرد: با توجه به تجربیاتی که در حوزه دانشگاه داریم دانشجویان از مباحث قرآنی استقبال میکنند ولی شروطی لازم است.
وی افزود: اولین شرط، بیان زیبا و شاد و جذاب مباحث است. شیرین سازی مباحث محتوایی امور فرهنگی به معروف اجتماعی و عرفی مبدل میکنند.
این استاد حوزه بیان کرد: پس از شیرین سازی باید به آسانسازی بپردازیم برخی از ترجمههای متون دینی نیازمند ترجمه هستند. برخی ترجمههای قرآنی به حدی زیبا هستند که خواننده را به ذوق میآورد.
وی اظهار کرد: پس از آن باید به دنبال کوتاهسازی مباحث قرآنی برویم. همچنین پس از این مورد باید به دنبال کاربردی سازی مخاطبان برویم. آیت العظمی جوادی آملی میفرمودند که شخصیت مبلغان تخصصی را باید از بین طلاب جوان شکل دهید.
لقمانی اظهار کرد: اگر بتوانیم فعالیتهای شکلی و ملی را در قالبهای محتوایی غنی و شیرین نشر دهیم تأثیرات عمیقی بهجای خواهد گذاشت.
وی گفت: اصل انقلاب با جلسات خانگی مراجع مرحوم و فعلی ما شکل گرفت. میتوانیم این جلسات را در خانهها شکل دهیم. به حدی میتوانیم طلاب مستعد را جمع کنیم که حد و کران ندارد.